Arubaanse pompoenstoofpot – Pompoena Stoba

Traditionele Arubaanse gerechten worden op Aruba bestempeld als “Cuminda Krioyo”, letterlijk vertaald betekent dit creools eten. Ik heb het woord creool net opgezocht in de Dikke van Dale. Het betekent: “persoon, geboren uit afstammelingen van negerslaven”. Dit jaar is het 150 jaar geleden dat de slavernij en slavenhandel door Nederland is afgeschaft. Wij waren een van de laatste landen. Het is 150 jaar geleden, maar nog steeds is het een deel van onze gezamenlijke geschiedenis die als een verborgen en schandelijke pagina in ons collectief geheugen is gegrift. We praten er niet over of willen er niet over praten. Gelukkig zijn er vele bewegingen gaande die het taboe willen doorbreken. Het goud van de Nederlandse Gouden Eeuw was mede afkomstig van de handel in slaven. Dat waren andere tijden, er was een andere moraal en het is lang geleden. Maar zo lang is 150 jaar geleden niet. De oma van mijn grootvader was een slavin. De opa van mijn grootmoeder had zelf slaven.
Zo ontmoeten beide zijden van de geschiedenis zich in mij. En niet alleen bij mij, maar net zo in vele andere Arubanen en van de eilandbewoners van de andere Caribische landsdelen. Het is een dilemma van gevoelens. Aan de ene kant is de pijn, de ontberingen en het verdriet die aan mijn uit Afrika afkomstige voorouders is aangedaan zo fel aanwezig. Aan de andere kant is deze zwarte bladzijde van de geschiedenis de bron van mijn bestaansrecht. Zonder dit verleden was ik nu niet hier geweest, en had ik nu dit recept niet gedeeld. Ontkennen of bagataliseren van dat verleden kunnen en mogen we niet meer doen. Het was verkeerd, net zoals veel dingen in onze gezamenlijke geschiedenis verkeerd zijn geweest. Ik ben groot voorstander van werken aan educatie, bewustwording en erkenning van de geschiedenis van de slavenhandel en slavernij. Maar zonder een vinger te wijzen. Want ik zou niet weten naar wie ik een vinger zou moeten wijzen. Ik ben een afstammeling van de slaaf, maar ook van de slavenhouder.

Arubaanse pompoenstoofpot of  Pompoena stoba
Dit recept voor een Arubaanse pompoenstoofpot kan je ook maken met rundvlees. Vervang het pekelvlees en de de varkensstaartjes dan door rundvlees. Pekelvlees werd in vroeger tijden in de Cariben veel gebruikt. Toen er nog geen koelkasten waren, was het pekelen van vlees een goede en veilige manier om het vlees lang goed te houden. Gezouten varkensstaartjes  zijn in het Caribisch gebied een delicatesse. Toen ik opgroeide vond ik het heerlijk als mijn moeder in de keuken in de weer was om een typisch creools stoofgerecht te maken. Dochterlief en manlief konden de varkensstaartjes niet helemaal waarderen. Het idee van de staat van een varken op hun bord was ze iets te veel. Maar ik smulde ervan. Het is iets wat je gewoon een keer geprobeerd moet hebben. Pekelvlees en gezouten varkensstaartjes kun je kopen in Surinaamse toko’s. Maar ik heb ze ook wel eens zien liggen in de XL versie van s’lands grootste kruidenier.

Zelf toevoegen:

* 500 gram pekelvlees
* 250 gram rabu (gezouten varkensstaartjes)
* 1 kilogram flespompoen
* 500 gram zoete aardappel
* 1 gele bakbanaan
* 3 eetlepels annato-olie (of gewone zonnebloemolie)
* 2 eetlepels boter
* 1 gesnipperd uitje
* 2 selderijstengels
* 4 kaneelstokjes
* 10 pimentbessen
* 10 hele kruidnagels
* Zout
* Peper
* Suiker

Stap 1
Snijd het pekelvlees in blokjes van ongeveer 2 cm. Doe het in een kom en vul de kom met water totdat het vlees helemaal ondergedompeld staat.

Laat de kom een nacht in de koelkast staan. Doe de varkensstaartjes ook in een kom met water en laat ook dit een nachtje in de koelkast staan. Dit is nodig om het zout uit de varkensstaartjes en het pekelvlees te laten trekken.

Stap 2
Haal het vlees de volgende ochtend uit het water. Giet het af. Spoel het vlees nog een keer om en laat het vlees uitlekken.

Het pekelvlees en de varkensstaartjes kunnen samen in de pan. Doe er water bij totdat het vlees helemaal ondergedompeld. Als het vlees gaar is neem je het van het vuur af en zet het opzij. Het vlees is gaar als je er een met gemak een vork in kan steken.

Stap 3
Deel de pompoen in de lengte in vieren. Verwijder de harde schil, de zaden en de zaadlijsten van de pompoen.

Schil de zoete aardappel. Schil de bakbanaan. Snijd nu de pompoen, zoete aardappel en de bleekselderijstengels in blokjes van ongeveer 2 centimeter. De bakbanaan snijd je in schijfjes van ongeveer 2 cm. Let erop bij het kopen van de bakbanaan, dat de banaan nog wat stevig is. De banaan mag best wat zwarte vlekken hebben. Voor het bakken van bakbananen is het het mooist als ze zo zwart en dus zo rijp mogelijk zijn. Voor het stoven moeten de bananen wat stevigheid hebben en dus een beetje rijp zijn. Groene of knalgele bananen zonder zwarte vlekken zijn nog niet rijp genoeg.

Stap 4
Verhit de boter en olie in een grote kookpan en bak de gesnipperde ui tot het glazig is geworden. Voeg de selderij, de kaneelstokjes, de pimentbessen en kruidnagelen toe en bak deze mee.

Stap 5
Giet het vlees af. Doe het vlees in de kookpan. Doe hier net genoeg water bij zodat het vlees net bedekt door een laagje water. Als het water kookt, kook je het geheel nog 10 minuten door op een matig vuurtje.

Stap 6
Voeg daarna de pompoen, de zoete aardappelen en de bakbananen toe. Laat het stoofpotje doorsudderen totdat de pompoen gaar is.

Dit kun je testen net zoals je bij het koken van worteltjes test of deze gaar zijn. Als je er met een vork makkelijk door een stukje pompoen kunt prikken is de pompoen gaar. Haal de pompoen met een spatel uit de pan en zet het even apart. Dit doe je om te voorkomen dat de pompoen helemaal fijnkookt en uit elkaar valt.

Als dat gebeurt wordt de pompoen te papperig, dat is niet lekker.

Laat de rest doorsudderen. Blijf het stoofpotje in de gaten houden. Haal ook de aardappels en de bakbananen uit het stoofpotje als ze gaar zijn.

Stap 7
Voeg nu 2 eetlepels suiker toe. Breng het stoofpotje verder op smaak met wat zout en peper. Laat het vlees verder sudderen totdat het water is gereduceerd tot een rijke en volle saus.

Doe de pompoen, bakbananen en zoete aardappelen terug in de pan. Schep het geheel om, zodat het goed gemengd is. Laat het stoofpotje nog vijf minuten doorsudderen.

Het resultaat
Een typisch Arubaanse pompoenstoofpot met pekelvlees, varkenstaartjes, gebakken bananen en funchi.

Tip van oma:
Serveer de pompoenstoofpot met rijst en gebakken bakbananen. Je kunt natuurlijk ook funchi (soort Arubaanse polenta) erbij serveren. Een frisse rauwkostsalade van schijfjes tomaat en komkommer is er ook lekker bij. Bij het serveren van het stoofpotje moet je er even op letten, dat je geen kruidnagels, pimentkorrels of kruidnagels mee serveert. Die zijn er om smaak af te geven, maar niet om op te eten.

En dan op zijn Arubaans: “Bon probecho!” (= Smakelijk eten!)

Genieten maar!